Bir zamanlar Hindistan'ın güneyinde yer alan Mahilaropyam şehrini Kral Amarasakti yönetmekteydi. Kral bir gün vezirlerini çağırarak:
"Eğitimli bir insan için; aptal bir oğlana sahip olmaktansa, henüz doğmamış veya ölü doğmuş bir oğlana sahip olmak çok daha iyidir.
Verimsiz bir inek ne işe yarar ki? Aptal olan oğul babasının utanç kaynağıdır."
Vezirlerden biri çocukların eğitimi için büyük bilgin Vishnu Sharman'ı tavsiye eder.
Kral Vishnu Sharman'ı huzuruna çağırtarak ondan çocuklarını eğitmesi için ricada bulunur.
Vishnu Sharman
"Söz verdiğiniz yüz köy bile bilgiyi aktarma sebebim olamaz. Bugünden itibaren bana altı ay süre tanıyın."
Kral oğullarını çağırtarak bilge adama teslim eder.
Sharman krala söz verdiği üzere onları manastırına götürüp, Pançatantra öğretmeye başlar.
Pançatantra o zamandan beri çocukları hayata hazırlamada rehber olarak tüm dünyada kullanılmaktadır.
İlk kitap: Dost Kaybetmek
Bu kitapta yer alan hikâyeler Karataka ve Damanaka adında iki çakalın arasında geçen diyaloglar üzerine kurulmuştur.
Vardhaman adında bir tüccar yatağında uzanmış dinlenirken birdenbire dünyanın paradan ibaret olduğunu ve ne kadar fazla paraya sahip olursa o kadar çok güçlü olacağı düşüncesi uyanır aklında.
Düşmanların bile zengin insanların arkadaşlığına ihtiyaç duyduğunu fark eder.
Zenginlik yaşlıyı gençleştirir, fakirlik ise genci yaşlandırır.
Zengin olmanın altı yolundan biri de ticarettir."
Mantığı böyle söylemektedir.
Mallarını satabileceği pazarlar bulmak için Madhura'ya doğru yola çıkar.
Seyahatine iki öküz tarafından çekilen rengâhenk pırıl pırıl yük arabası ile başlar. Uzun yollar boyunca taşıdığı yükten yorulan öküzlerden biri Sanjeevaka, Yamuna nehri yakınlarındaki bir ormanda yığılıp kalır. Uşaklarından güçsüz kalıp yere yığılan öküze göz kulak olmalarını ister ve yoluna devam eder. Uşaklar yorgun öküzü yığıldığı yerde bırakarak, efendilerine yetişir ve ona öküzün öldüğünü söylerler.
Sanjeevaka ölmemiştir. Ormanda bulduğu yeşillik ve bitkilerle beslenip eski gücüne kavuşan öküz mutluluk içinde şarkı söyleyerek ve dans ederek neşeyle ormanın derinliklerinde keşfe çıkar.
Aynı ormanda Pingalaka adında bir aslan yaşamaktadır. Bir gün Yamuna nehrinde su içmekte olan Pingalaka ve diğer hayvanlar öküzün böğürtülerini duyarlar. Telaş içinde ormanın derinliklerine kaçan aslan etrafında toplanan diğer hayvanlar ile oturduğu yerde düşüncelere dalar.
Görevden alınmış vezirin oğulları Karataka ve Damanaka adında iki çakal, krallarına ne olduğuna dair en ufak bir ipucuna bile sahip değillerdir.
Damanaka:
"Bizi ilgilendirmeyen konulara burnumuzu niye sokalım ki?
Sen kütükten takoz çeken maymunun hikayesini duymadın mı hiç?" diye sorar.
Damanaka "dinle o zaman!" der ve maymunun hikâyesini anlatmaya başlar.
ARKASI YARIN...
